Prekmurska gibanica

To ciasto jest magiczne, o czym mam nadzieję sami się przekonacie. W Słowenii podawane jest na wyjątkowe okazje. Jego magia polega na tym, że stanowi połączenie znanych nam smaków ale w zupełnie nowym wydaniu. Jest ono bowiem jednocześnie makowcem, sernikiem, szarlotką i orzechowcem. To tak jakby z każdego z tych ciast wziąć po szczypcie jego dobroci i - 'Abrakadabra!' - połączyć z sobą w jednym wypieku.

Gibanica składa się z cienkiego jak papier ciasta filo (można je kupić w takich sklepach jak Alma czy Kuchnie świata) oraz 4 rodzajów nadzienia, które można przygotować dzień wcześniej, żeby rozłożyć sobie pracę na 2 etapy. Idea jest prosta - układa się naprzemiennie ciasto filo i kolejne nadzienia.

Składniki:

paczka ciasta filo

1/3 kostki masła

120 ml śmietany 12%

Masa makowa: 

200 g zmielonego maku
50 g cukru
100 ml mleka
1 cukier waniliowy

(ewentualnie gotowa masa makowa z puszki)

Masa serowa:

400 g sera mielonego, zwartego (np. Piątnica)
30 g rodzynek
100 ml śmietany
50g cukru

1 jajko

Masa orzechowa:

200 g zmielonych orzechów włoskich
50 g cukru
1 cukier waniliowy
100 ml mleka
1/2 łyżeczki cynamonu

Masa jabłkowa:

500 g jabłek
30 g cukru
skórka z 1 cytryny
1/2 łyżeczki cynamonu

Przygotowujemy nadzienia w 4 miseczkach: 

Makowa: Mak zalewamy gorącym mlekiem, słodzimy i dodajemy cukier waniliowy. 

Serowa: Ser łączymy z jajkiem, śmietaną, rodzynkami oraz cukrem. 

Orzechowa: Orzechy mielimy, zalewamy wrzącym mlekiem, dodajemy cukier, cukier waniliowy i cynamon oraz mieszamy. Nadzienie powinno dać się rozsmarować.

Jabłkowa: Jabłka obieramy, ścieramy na grubych oczkach, posypujemy cukrem i odparowujemy na małym ogniu przez ok. 20 min. Dodajemy cynamon i skórkę cytrynową.

Ciasto filo rozmrażamy 3h przed przygotowaniem Gibanicy. Dużą tortownicę wykładamy papierem do pieczenia. 

3 płaty filo odkładamy na bok w całości; 8 płatów rozkładamy, stawiamy na nich tortownicę i odkrawamy nożem okrąg wzdłuż brzegów tortownicy. 

Roztapiamy masło w garnuszku. I teraz najfajniejsza część. Na blacie rozkładamy warstwę filo. Maczamy pędzelek w maśle i malujemy po filo jak po płótnie w kilku miejscach. Nakładamy drugą warstwę filo, znowu malujemy masłem i trzecią, malujemy masłem. Zlepionymi warstwami filo wykładamy tortownicę tak, żeby wystawały poza jej brzegi. Nakładamy łyżką nadzienie makowe, rozsmarowujemy, nakładamy okrągły płat filo, skrapiamy masłem i kolejny płat filo, skrapiamy masłem. Analogicznie postępujemy z nadzieniem serowym, orzechowym i jabłkowym. Całość przykrywamy 2 warstwami filo zlepionymi masłem i polewamy śmietaną. Nakrywamy wystającymi poza tortownice brzegami filo i paroma strzępkami pozostałymi po wykrawaniu okręgów, tworząc na wierzchu fantazyjne fale.

Wstawiamy do nagrzanego do 180 stopni piekarnika (grzanie "góra - dół) na ok. 1h. Na ostatnie 10 min. możemy przełączyć na 200 stopni "termoobieg", żeby wierzch się ładnie przypiekł na lekki brąz. 

Szybkie ciasto z owocami - wersja light

Ciasto jest lekką modyfikacją tego przepisu w wersji z borówką amerykańską.
Zamieniłam:
- zwykłą mąkę na razową,
- biały cukier na brązowy (10 płaskich łyżek)
- owoców już nie posypywałam z wierzchu dodatkowym cukrem,
- masła dałam 10g mniej.
Pod koniec pieczenia posypałam płatkami migdałów.

Nie są to duże zmiany, ale zawsze coś ;)
Po ostudzeniu można posypać odrobiną cukru pudru.

Ciasto w smaku jest nieco mniej słodkie ale nadal bardzo fajne - wilgotne, puszyste i dodatkowo chrupiące dzięki płatkom migdałów.

Szybkie ciasto z owocami - pochwała prostoty

Ciasto w sam raz na lato a do tego robi się je błyskawicznie. Można dodać dowolne owoce - jeśli nektarynki lub śliwki to skórką do dołu. W moim wydaniu - maliny z jagodami.

Na małą tortownicę:

• 120g miękkiego masła
• 10 łyżek cukru
• 3 jaja
• szczypta soli
• 10 łyżek mąki
• 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia

+  400g dowolnych owoców

Wszystkie składniki poza owocami w tej kolejności miksujemy (jaja dodajemy pojedynczo, po każdym dodanym miksując a mąkę razem z proszkiem do pieczenia). Przelewamy do wyłożonej papierem tortownicy. Na wierzch kładziemy owoce. Jeśli są kwaskowate, możemy posypać je dodatkowo cukrem. Wstawiamy do piekarnika na 180st. C na 40-60 min. do tzw. suchego patyczka. I to wszystko! :)

Po ostudzeniu można posypać cukrem pudrem.

Aha, jeśli chcemy zrobić ciasto w dużej tortownicy, podwajamy ilość składników na ciasto, a owoców dajemy 500g.

Tarta cytrynowa na kruchym spodzie z migdałami

Czy tylko ja uwielbiam tarty...? Kruchy, maślany spód z brzegiem jak falbanka spódnicy, środek kremowy, wierzch często z kolorowych owoców. Lato w pigułce!

Cytrynową jadłam w kilku odsłonach, ale zazwyczaj była dla mnie nieco za kwaśna albo miała pokaźną czapę z bezy, za którą nie przepadam. Przepis poniżej (z The Complete Book of Cupcakes & Baking) zaciekawił mnie dodatkiem migdałów do kruchego spodu. Po dostosowaniu go do naszych (moich i męża) podniebień mogę powiedzieć, że za tą tartą przepadam. Uczciwie przyznam, że jest trochę zachodu ze spodem, ale mam nadzieję, że przekonacie się, że dla takiego efektu czasem warto troszkę się natrudzić. ;)

Spód:

225g mąki

50g cukru pudru

35g mielonych migdałów

150 g zimnego masła, pokrojonego

2 małe żółtka

Krem:

1 łyżka startej skórki cytrynowej

85 ml (1/3 szklanki) soku z cytryny

5 jajek

165 g (3/4 szklanki) drobnego cukru

250 ml (1 szklanka) śmietanki kremówki   

Składniki na ciasto (poza żółtkami) łączymy. Dodajemy żółtka, zagniatamy. Ciasto zawinięte w folię wstawiamy na 30 min. do lodówki. Następnie wałkujemy i wykładamy nim formę. Ponownie wstawiamy do lodówki na 30 min. 

Piekarnik nastawiamy na 200st. C. Na ciasto kładziemy papier do pieczenia, na który wysypujemy groch w roli ciężarka. Wstawiamy do piekarnika na 15 min. Zdejmujemy papier z grochem i wstawiamy na kolejne 10 min. aż się zezłoci. Wyjmujemy.

W międzyczasie składniki na krem miksujemy i pozostawiamy na 5 min. 

Zmniejszamy temp. do 180 st. C. Na spód wylewamy krem. Pieczemy 30 min. aż masa będzie lekko ścięta (środek może troszkę "falować"). Studzimy, po czym wstawiamy do lodówki.
No i ostatni, najprzyjemniejszy etap... słodka konsumpcja :)

Chłodnik z botwinki ('Wiosna na talerzu' - nr 5)

Żadna zupa nie pasuje tak do słonecznej pogody jak chłodnik. Za oknem skwar, człowiek wraca z pracy "szlakiem cienia" uzbrojony w zapasy wody... kto by się jeszcze chciał dogrzewać gorącym posiłkiem? I wtedy na ratunek przychodzi CHŁODNIK. Nie wiem czy Wy tak macie, ale na mnie orzeźwiająco działa już sama nazwa.
Dzisiaj chłodnik w wydaniu sezonowym, z botwinką, rzodkiewką i bukietem zielonych ziół - pyszny!

Składniki:

• 1,5l maślanki (mój faworyt to Milko)
• 2 ząbki czosnku
• sól, pieprz

i po 1 pęczku:

• botwinki
• koperku
• natki pietruszki
• szczypiorku
• rzodkiewki

W lekko osolonej wodzie gotujemy pokrojoną na mniejsze kawałki botwinkę (wraz z liśćmi) do miękkości. Odcedzamy i studzimy. Do większego naczynia wlewamy maślankę, dodajemy wyciśnięty czosnek i poszatkowane zioła. Rzodkiewkę kroimy na połówki i potem w plasterki, dodajemy do maślanki. Na koniec wrzucamy przestudzoną botwinkę, doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Całość wstawiamy do lodówki i czekamy aż chłodnik spełni 2 warunki:
1. będzie mocno chłodny ;)
2. botwinka puści kolor, dzięki czemu chłodnik zyska cudowny różowy odcień.

Sałata z serem Rokpol i orzechami ('Wiosna na talerzu' - nr 4)

Kolejna sałata, która w ciepłe dni może zastąpić gorący posiłek a jednocześnie doda nam świeżej, wiosennej energii. Pięknie prezentuje się w szklanej misce, przez której ścianki zerkają na nas połówki orzechów i winogron.

Składniki:

• mix sałat
• 16 szt. czerwonych winogron
• 100g sera Rokpol
• 50g orzechów włoskich
• sos miodowy vinegret (składniki sosu np. TU)

Sałaty porwać na niewielie kawałeczki. Winogrona pokroić na połówki i wypestkować. Ser pokruszyć. Wszystkie składniki wymieszać z połówkami orzechów i 5 min. przed podaniem polać sosem.

Kruche ciasto z truskawkami

Sezon na truskawki czas zacząć! Oto najprostsze kruche ciasto z truskawkami.
  

Składniki:
- 400g mąki
- 200g masła
- 150g cukru
- 2 żółtka
- ok. 0,5kg truskawek

Wszystkie składniki na ciasto kruche zagniatamy i wkładamy do lodówki na 30min. Potem dzielimy na nieco mniejszą i większą "połowę" i mniejszą wkładamy do lodówki. Nastawiamy piekarnik na 200 stopni.
Większą część ciasta rozwałkowujemy tak, żeby w blaszce wystarczyło jeszcze na brzegi.
Przekładamy do blaszki wyłożonej papierem i nakłuwamy widelcem po całej powierzchni. Wstawiamy do piekarnika na 15 min. W tym czasie kroimy truskawki na grubsze plasterki.
Wyjmujemy podpieczony spód i wrzucamy na niego truskawki. Posypujemy resztą ciasta (można zetrzeć na tarce na grubych oczkach). Dajemy do piekarnika na 40 min. na 180 stopni lub do zezłocenia się wierzchu ciasta.
Po przestudzeniu można z wierzchu posypać cukrem pudrem.

Smacznego :)

Marchewkowa bomba witaminowa ('Wiosna na talerzu' - nr 3)

Bardzo prosta w przygotowaniu surówka, jest gotowa w 10 min. (5 min. jeśli marchew kroi za nas w talarki robot). Nie wymaga też wielu składników a w smaku - bomba! Jest to też bomba witaminowa - zero obróbki termicznej i bardzo pożądane dla zdrowia składniki. W wersji solo lub jako dodatek w ramach obiadu (pasuje do większości mięs i ryb). Spróbujcie :)

Potrzebujemy:
- 4 średnie marchewki
- natkę pietruszki
do sosu:
- sok z połówki cytryny
- 2 ząbki czosnku przeciśnięte przez praskę
- łyżka oliwy
- sól, pieprz

Mieszamy składniki sosu. Marchew kroimy w talarki, mieszamy z pokrojoną natką. Zalewamy sosemm mieszamy i odstawiamy na 5 min., żeby marchew nieco skruszała.

No i chrupiemy :)

Przepis zaczerpnięty z programu 'Rewolucja na talerzu'.

Babeczki czekoladowe typu Brownie na 2 sposoby

Oto babeczki, które podbiły już niejedno serce. Wilgotny, nieco płynny środek w lekko chrupiącej
otoczce - oooodlot! Ponieważ jestem wielką fanką połączenia czekolady i pomarańczy a małżonek - orzechów, robię je na 2 sposoby: połowę czekoladowej lawy łączę ze startą skórką z pomarańczy a drugą połowę z posiekanymi orzechami włoskimi i wlewam do dwóch rodzajów papilotek.
W kolorowej otoczce - papilotce babeczki koło drożdżowej baby albo pod baziami mogą być wdzięcznym akcentem na Wielkanocnym stole.
Aha, co istotne - przygotowuje się je ekspresowo, bo w 25 min. razem z pieczeniem :)

Do wyczarowania 12 babeczek potrzebujemy:
- 200g gorzkiej czekolady
- 60g mąki pszennej
- 2 jaja
- 210g masła
- 185g białego cukru
- 25g orzechów włoskich
- mała pomarańcza sparzona wrzątkiem
- forma do babeczek/ muffinek
- papilotki
- 2 miski z "dziubkiem"
- mikser

Nastawiamy piekarnik na 200 st.
W małym garnku cukier zalewamy wrzątkiem (tylko tyle, by go przykrył) i mieszamy, żeby się rozpuścił i powstał syrop.
Wrzucamy do syropu połamaną wcześniej na kostki czekoladę i pokrojone na mniejsze kawałki masło. Mieszamy do powstania jednolitej masy i odstawiamy do przestudzenia.
W większej misce miksujemy mąkę i jaja. Wąskim strumieniem wlewamy czekoladową lawę miksując równocześnie na małych obrotach aż do połączenia się całości w gładką masę.
Teraz połowę przelewamy do drugiej miski. Do jednej ścieramy skórkę z pomarańczy, do drugiej wrzucamy posiekane orzechy. Zawartość każdej miski mieszamy i wlewamy do papilotek.
Wstawiamy do piekarnika na ok. 10-12 min. (każdy piekarnik jest inny, ale po kilku próbach na pewno znajdziemy ten optymalny czas pieczenia).
Po wyjęciu, środek babeczek, ponieważ jest lekko płynny, opada, tworząc wdzięczny dołeczek. :)

Życzę Wam pełnych Radości Świąt Wielkiej Nocy! :)))

Kurczak w occie balsamicznym na sałacie z pestkami granata ('Wiosna na talerzu' - nr 2)

Bardzo prosta i smaczna sałatka. Pierś z kurczaka podsmażona w occie balsamicznym nabiera zupełnie innego wyrazu niż klasyczna - w smaku i konsystencji przypomina nieco schab. Sałatka jest szybka w przygotowaniu. Warto jedynie pamiętać o tym, by wstawić kurczaka w marynacie do lodówki poprzedniego dnia.

Składniki (dla 2 osób):

• strzępki sałaty, np. lodowej
• pierś z kurczaka pokrojona na plastry 0,5 cm
• ocet balsamiczny
• pestki z połówki granata
• sos balsamiczny: łyżka octu balsamicznego + łyżeczka miodu + sok z połówki cytryny + 2 łyżki oliwy + szczypta soli i pieprzu (wymieszane)

W kurczaka delikatnie wklepujemy sól, wkładamy do miski i zalewamy octem tak, by pokrył każdy kawałek. Zostawiamy na noc w lodówce.

Następnego dnia smażymy kurczaka na patelni z oliwą (miejscami będzie miał ciemnobrązowy kolor - tak ma właśnie być).
Przekładamy na deskę, żeby nieco przestygł. W tym czasie możemy przygotować sos. Kurczaka tniemy w paski i wykładamy na sałatę. Posypujemy pestkami granatu i skrapiamy sosem balsamicznym.

Obłędna sałatka z rukolą, winogronami i granatem ('Wiosna na talerzu' - nr 1)

Ta sałatka jest zachwycająca - kolorowa z białymi akcentami sera, miejscami chrupiąca, miejscami soczysta, kwaskowata i słodka jednocześnie... kulinarny majstersztyk, którego smak trudno opisać. Z pewnością jest to idealna kandydatka na zdrowy uzależniacz! Mam nadzieję, że i Was oczaruje. 
Przepis od Asi z Kwestii Smaku, która nazwała ją 'Sałatką Obłędną' a ja się absolutnie pod tą nazwą podpisuję. Moją małą modyfikacją jest słonecznik zamiast orzeszków pinii. Jeśli nie przepadacie za kozim serem, polecam np. Fetę.

Składniki, 2 porcje:

• 1/2 szklanki kaszki kuskus
• około 1/2 szklanki wrzącego bulionu
• po 1 łyżce posiekanych świeżych ziół, np. natki pietruszki i bazylii
• 2 garście rukoli (50 g)
• 4 łyżki pestek słonecznika, zrumienionych na suchej patelni
• 1/2 granatu, wyłuskane ziarenka
• 10 dojrzałych czerwonych winogron, przekrojonych na połówki i wypestkowanych
• około 60 g sera koziego, pokruszonego/ Fety
• kilka łyżek tartego Parmezanu

• sól i świeżo zmielony czarny pieprz

miodowy sos winegret:

• 1 łyżka soku z cytryny

• 3 - 4 łyżki oliwy z oliwek extra virgin
• 1 łyżka miodu
• 1/2 ząbka czosnku (opcjonalnie)
• szczypta soli morskiej
• świeżo zmielony czarny pieprz

Na początku przygotowujemy sos. Siekamy drobno czosnek, rozcieramy z solą i przekładamy do miseczki. Dodajemy miód (mieszamy), sok z cytryny, sól i pieprz (mieszamy), oliwę (mieszamy).

Kaszkę kuskus zalewamy wrzącym bulionem 0,5 cm ponad powierzchnię kaszy i odstawiamy na 10 minut, aż wchłonie bulion i będzie sypka. Przekładamy do dużej miski i dodajemy świeże zioła. Doprawiamy solą i pieprzem.

Potem w misce lądują kolejno: rukola, słonecznik, ziarenka granatu i winogrona. Mieszamy z kawałkami sera. 

Przed samym podaniem polewamy sałatkę winegretem i posypujemy tartym Parmezanem.

Projekt 'Wiosna na talerzu - 50 kolorowych zup i sałatek'

Z tęsknoty za wiosną, z sympatii do kolorów, z rozsądku - dla zdrowia. Tak powstał pomysł na projekt 'Wiosna na talerzu - 50 kolorowych zup i sałatek'.
Będzie trochę klasyki i nie mniej eksperymentowania, trochę pomysłów wyszperanych w internecie, w książkach kucharskich, trochę własnych. Z zielonym refrenem i wyrazistym smakiem, bo jeśli zmieniać nawyki na zdrowsze to tylko w przyjemny sposób :)

Mam nadzieję, że przyjemność będzie dzielona, bo taka najprzyjemniejsza...